Zarządzenie Nr Ośrodka.0132.3.2024
Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim
z dnia 20 marca 2024r.
w sprawie wprowadzenia Standardów ochrony małoletnich w Ośrodku Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim
Na podstawie art. 22b pkt 2 i art. 22c ustawy z dnia 13 maja 2016r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (Dz. U. z 2023r. poz. 1304 ze zm.)
zarządzam, co następuje:
§ 1. Wprowadzam do stosowania Standardy Ochrony Małoletnich w Ośrodku Pomocy Społecznej
w Bytomiu Odrzańskim
§ 2. Standardy ochrony małoletnich, o których mowa w § 1, w wersji zupełnej stanowią załącznik nr 1 do zarządzenia.
§ 3. Standardy Ochrony Małoletnich, o których mowa w § 1, w wersji skróconej, stanowią załącznik nr 2 do zarządzenia.
§ 4. Procedury do Standardów Ochrony Małoletnich, stanowią załącznik nr 3 do zarządzenia.
§ 5. Zobowiązuje pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim do zapoznania się ze standardami małoletnich i stosowaniem postanowień w nich zawartych.
§ 6 Wykonanie powierza się Kierownikowi Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim
§ 7. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
Kierownik
Ośrodka Pomocy Społecznej
w Bytomiu Odrzańskim
Do Zarządzenia nr Ośrodka.0132.3.2024
Kierownika
Ośrodka Pomocy Społecznej
w Bytomiu Odrzańskim
z dnia 20 marca 2024r.
Standardy Ochrony Małoletnich w Ośrodku Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim
Wprowadzenie
Standardy ochrony małoletnich w Ośrodku Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim określają najważniejsze zasady i założenia związane z zapewnieniem maksymalnego poziomu bezpieczeństwa małoletnich, będących podopiecznymi Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim, a także gwarantujące najwyższy poziom ochrony małoletnich. Stanowią formę zabezpieczenia dzieci przed różnymi formami przemocy w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich. Opracowane Standardy ochrony małoletnich, stanowią zbiór zasad i procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia ich bezpieczeństwa.
Słowniczek terminów
Ilekroć w dalszej części jest mowa o:
1. Dziecku/małoletnim – to każda osoba do ukończenia 18 roku życia;
2. Krzywdzeniu małoletniego – to popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbanie;
3. Ośrodku – to Ośrodek Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim;
4. Pracowniku – to pracownik Ośrodka Pomocy Społecznej zatrudniony na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, innych umów i porozumień lub inna osoba, która z racji pełnionej funkcji lub zadań ma kontakt z dziećmi;
5. Standardach – to Standardy ochrony małoletnich w Ośrodku Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim.
§ 1
Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a pracownikami Ośrodka,
w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich.
1.1. Pracownicy Ośrodka mający bezpośredni kontakt z małoletnimi wykonują swoje zadania w sposób zapewniający poszanowanie praw osób trzecich, w szczególności praw dzieci, z szacunkiem oraz w sposób uprzejmy i kulturalny.
1.2. Pracownicy Ośrodka w kontaktach z małoletnim:
a) działają dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie;
b) traktują dziecko z poszanowaniem jego godności i potrzeb;
c) wszelkie działania podejmują w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Ośrodka oraz swoich kompetencji;
d) działają w sposób otwarty i przejrzysty, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji swojego zachowania postępowania;
e) informują dzieci, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, mogą o tym powiedzieć i oczekiwać odpowiedniej reakcji i pomocy;
f) zachowują cierpliwość i szacunek w komunikacji z dzieckiem;
g) uważnie słuchają dzieci i udzielają im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i danej sytuacji;
h) podejmując decyzje dotyczące dziecka, informują je o tym i starają się brać pod uwagę ich oczekiwania;
i) szanują prawo dziecka do prywatności;
j) podejmują rozmowę z dzieckiem na osobności, gdy pojawi się taka konieczność, Podczas rozmowy z dzieckiem należy zostawić uchylone drzwi do pomieszczenia i zadbać, aby być w zasięgu wzroku innych. Można też poprosić drugiego pracownika o obecność podczas rozmowy;
k) doceniają i szanują wkład dzieci w podejmowane działania, zachęcają do aktywności i traktują równo, bez względu na płeć, orientację seksualną, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd;
l) muszą być zawsze przygotowani na wyjaśnienie swoich zachowań i działań w stosunku do dziecka;
ł) zachowują szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania.
1.3. Zachowania pracowników Ośrodka zabronione wobec małoletnich:
a) upokarzanie, lekceważenie i obrażanie dziecka;
b) podnoszenie głosu w sytuacji innej niż wynikająca z zagrożenia bezpieczeństwa dziecka lub innych osób;
c) naruszanie w jakikolwiek sposób przestrzeni osobistej małoletniego, powodując u niego poczucie zagrożenia, dyskomfortu lub strachu
d) ujawnianie informacji o sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej dotyczących dziecka osobom nieuprawnionym;
e) stosowanie przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie;
f) wchodzenie w relacje jakiejkolwiek zależności wobec małoletniego lub/ i rodziców/opiekunów dziecka;
g) zachowywanie się w sposób mogący sugerować innym istnienie prywatnych zależności, prowadzących do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych.
§ 2
Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników w Ośrodku Pomocy Społecznej
2.1. Kierownik Ośrodka w Bytomiu Odrzańskim, przed zatrudnieniem pracowników (w tym osoby pracujące na podstawie umowy zlecenie) mający kontakt z dziećmi zapoznaje się z jego danymi osobowymi tj. wykształcenie, kwalifikacje zawodowe i przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
2.2. W każdym przypadku Kierownik musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę przez niego zatrudnioną, niezależnie od podstawy zatrudnienia.
2.3. Wydruk z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym oraz wszelkie zaświadczenia/oświadczenia o niekaralności przechowuje się w aktach osobowych pracownika.
§ 3
Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego, a także procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego o zawiadomienie sądu opiekuńczego
3.1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego każdy pracownik ma obowiązek niezwłocznego poinformowania Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim w formie ustnej, a także pisemnej.
3.2.Kierownik Ośrodka, na podstawie uzyskanej informacji, o której mowa w ust 1 zleca pracownikowi socjalnemu nadzorującemu teren, w którym dochodzi do podejrzenia krzywdzenia małoletniego uruchomienie działań interwencyjnych i pomocowych, zgodnie ze swoimi kompetencjami i obowiązującymi przepisami prawa. Jeżeli pracownik socjalny w ramach podejmowanych działań ustala zasadność skierowania do sądu rodzinnego wniosku, o którym mowa w art. 572 k.p.c. lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, Kierownik Ośrodka niezwłocznie kieruje taki wniosek do właściwych organów.
3.3.W przypadku, gdy osobą która powzięła informacje o krzywdzeniu małoletniego jest asystent rodziny, podejmuje on działania interwencyjne i pomocowe, zgodnie ze swoimi kompetencjami i obowiązującymi przepisami prawa. Jeżeli asystent rodziny w ramach podejmowanych działań ustala zasadność skierowania do sądu rodzinnego wniosku, o którym mowa w art. 572 k.p.c. lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, Kierownik Ośrodka niezwłocznie kieruje taki wniosek do właściwych organów.
3.4. W sytuacji zagrożenia zdrowia i życia pracownicy Ośrodka w porozumieniu z Kierownikiem ustalają priorytet podejmowanych działań, dotyczących zabezpieczenia dziecka.
3.5. W przypadku powzięcia informacji przez Pracownika Ośrodka poza godzinami pracy Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim o krzywdzeniu dziecka, wskazującego na zagrożenie życia dziecka, Pracownik Ośrodka po przekazaniu informacji Kierownikowi Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim, dzwoni w trybie pilnym na numer alarmowy 112 lub do Oficera Dyżurnego Komendy Powiatowej Policji. W ramach uruchomienia procedury dyżurny Komendy Powiatowej Policji decyduje o formach działań interwencyjnych podejmowanych na miejscu przez funkcjonariuszy Policji. Komenda Powiatowa Policji współpracuje z dyżurującymi sędziami Sądu Rejonowego w celu podjęcia stosownych działań, w tym zabezpieczenia małoletniego.
3.6. Działania określone w ust 1 do 5. nie wpływają na obowiązek ewentualnego wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”, zgodnie z postanowieniami § 4.
§ 4
Wszczęcie procedury "Niebieskie Karty"
4.1. Obowiązek wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” i wypełnienia formularza Niebieska Karta A spoczywa na pracownikach socjalnych i asystencie rodziny zatrudnionych w Ośrodku Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim.
4.2. W przypadku powzięcia podejrzenia lub uzyskania informacji o krzywdzeniu małoletniego, które może wyczerpywać znamiona przemocy domowej w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, uprawnieni pracownicy Ośrodka mają obowiązek wypełnić formularz Niebieskiej Karty A niezwłocznie po powzięciu informacji o zaistnieniu ku temu przesłanek.
4.3. Wypełniając formularz Niebieskiej Karty A pracownik Ośrodka stosuje zasady wynikające z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz z rozporządzenia wykonawczego, w tym przekazuje osobie doznającej przemocy domowej formularz Niebieskiej Karty B.
4.4. Po wypełnieniu formularza Niebieska Karta A pracownik wszczynający procedurę Niebieskie Karty ma obowiązek przekazać ten formularz do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego w terminie pięciu dni roboczych. Za dni robocze przyjmuje się dni pracy Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim.
§ 5
Zasady przeglądu i aktualizacji standardów
5.1. Niniejsze standardy podlegają weryfikacji raz na 2 lata pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa oraz ocenie ich merytorycznej przydatności.
5.2. Weryfikacji Standardów dokonuje Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej lub osoba przez niego wyznaczona. Działaniem weryfikującym jest m. in. ankieta ewaluacyjna stanowiąca załącznik nr 1 do niniejszych Standardów.
5.3. W wyniku weryfikacji sporządzany jest protokół z przeglądu i oceny Standardów. Wzór protokołu stanowi zał. nr 2 do niniejszych Standardów.
5.4. Z zaktualizowanymi Standardami zapoznawani są wszyscy pracownicy Ośrodka
5.5. Zaktualizowane Standardy udostępniane są także na stronie internetowej Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim.
§ 6
Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i o udzielanie mu wsparcia.
6.1. Osobami odpowiedzialnymi za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu oraz udzielającymi wsparcia małoletniemu są wszyscy pracownicy Ośrodka.
6.2. Niezależnie od obowiązku określonego w pkt 1 koordynatorem przyjmowanych zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i organizacją pomocy oraz wsparcia dla małoletniego jest Kierownik Ośrodka lub wyznaczony przez niego pracownik.
§ 7
Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania.
7.1. Niniejsze standardy podlegają opublikowaniu na stronie internetowej Ośrodka Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim, w wersji zupełnej oraz skróconej, przeznaczonej dla małoletnich. Wersja skrócona zawiera informacje istotne dla małoletnich.
7.2. Niezależnie od publikacji standardów w formie określonej w ust 1 Pracownik Ośrodka realizujący usługi względem małoletniego przekazuje do zapoznania się wersję zupełną niniejszych standardów rodzicom, opiekunom prawnym lub opiekunom faktycznym małoletniego, a osoby te potwierdzają niniejszy fakt na piśmie. Wzór oświadczenia o zapoznaniu się ze Standardami obowiązującymi w Ośrodku Pomocy Społecznej w Bytomiu Odrzańskim stanowi załącznik nr 3 do niniejszych Standardów.
7.3. Pracownicy Ośrodka zobowiązani są do zapoznania małoletnich z wersją skróconą niniejszych standardów, z zastrzeżeniem ust 4.
7.4. Jeżeli rozwój psychiczny małoletniego i stan jego zdrowia świadczą o ograniczonej możliwości zrozumienia założeń niniejszych standardów, pracownik Ośrodka może zaniechać obowiązku wynikającego z ust 3.
§ 8
Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu
8.1. Tworzy się wewnętrzny rejestr ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu.
8.2. Rejestr o którym mowa w pkt 1 przechowywany jest w siedzibie Ośrodka
8.3. Pracownikiem odpowiedzialnym za prowadzenie i uzupełnianie rejestru jest Kierownik Ośrodka lub pracownik wyznaczony przez Kierownika.
§ 9
Zasady ustalanie planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
9.1. W przypadku ujawnienia krzywdzenia małoletniego osoby odpowiedzialne przygotowują plan wsparcia małoletniego z zastrzeżeniem pkt 2.
9.2. Jeżeli równolegle prowadzona jest procedura „Niebieskie Karty”, w której małoletni uznany jest za osobę doznającą przemocy, nie ustala się planu wsparcia.
9.3. Za przygotowanie i realizację planu wsparcia odpowiedzialny jest pracownik socjalny oraz asystent rodziny realizujący swoje zadania w stosunku do rodziny, w której wystąpił przypadek krzywdzenia małoletniego.
Kierownik
Ośrodka Pomocy Społecznej
w Bytomiu Odrzańskim